وضعیت آب و هوای تبریز برای یک هفته آینده
جغرافیا
تبریز یکی از بزرگترین شهرهای ایران است که انتخاب گردشگران بسیاریست.
تبریز در شمال غربی ایران و مرکز استان آذربایجان شرقیست و یکی از مراکز صنعتی، فرهنگی و گردشگری این منطقه بهحساب میآید. تبریز از سمت شمال، جنوب و شرق، به منطقههای کوهستانی میرسند؛
شمالش کوههای «عینالی» و «باباباغی» و جنوبش دامنههای رشتهکوه «سهند» قرار گرفته، ولی در غرب آن، جلگهها و شورهزارها قرار دارند.
کمترین ارتفاع تبریز از سطح دریا نزدیک به هزار و ۳۵۰ متر و بیشترینش، نزدیک به هزار و ۵۵۰ متر است. این شهر با مساحت ۳۲۴ کیلومتر مربع، بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۰، جمعیتی نزدیک به ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر دارد.
مرکزهای استانهای مجاور آذربایجان شرقی، یعنی «اردبیل»، «ارومیه» و «زنجان» به ترتیب ۲۳۰، ۱۴۰ و ۳۰۰ کیلومتر با تبریز فاصله دارند.
کوهستانها
رشتهکوه عینالی یا «عونبنعلی» در سمت شمال و شمال شرق تبریز قرار گرفته و آرامگاه «عینالزینال»، تفرجگاه عونبنعلی و تلهکابین تبریز بر روی این رشتهکوه قرار دارند.
رشتهکوه سهند در جنوب تبریز است و شامل چند قله، با ارتفاع بیش از ۳ هزار متر است. بلندترین قلهی این رشتهکوه، «قوچگلی داغی» با ارتفاع ۳هزار و ۷۰۷ متر است که بلندترین قسمت استان آذربایجان شرقیست.
جویهای فراوان آب، چمنزارها، گلزارها و مراتع، این رشتهکوه را به جایی دیدنی برای سفرهای بهاری تبدیل کرده.
«پیست اسکی سهند» که در همین رشتهکوه قرار دارد، زمستانها خوراک علاقمندان به این ورزش است.
پیست اسکی در کنار شرایط اقلیمی تبریز که خود طبیعت محشری برای گردشگری بهحساب میآید، به پررونق شدن صنعت توریستی تبریز کمک بسیاری کرده است.
رودخانهها
در اطراف شهر تبریز ۲ رودخانهی اصلی قرار دارند که با نامهای «تلخهرود» (آجی چای) و «مهرانرود» (قوری چای) شناخته میشوند.
تلخهرود از کوههای «سبلان» در استان اردیبل سرچشمه میگیرد و از پیوستن چند رود دیگر تشکیل شده است. این ۲ رودخانه تاثیری زیادی روی شرایط اقلیمی تبریز داشتهاند.
این رود از شمال تبریز و از درههای کوه عینالی عبور میکند و در امتداد جادهی تبریز تا «آذرشهر» ادامه مییابد و در نهایت به دریاچهی ارومیه میریزد. این رود در تمام سال آب دارد و بزرگترین منبع تامین آب دریاچهی ارومیه است.
مهرانرود از رشتهکوههای سهند سرچشمه میگیرد و از سمت جنوب شرقی وارد شهر تبریز میشود، سپس با عبور از میان شهر، در سمت شمال غربی، از تبریز خارج میشود و به تلخهرود میرسد.
برعکس تلخهرود، مهرانرود یک رودخانهی موسمیست و در تمام فصلهای سال آب ندارد.
آبوهوا
آب و هوای تبریز، کوهستانی و سرد و خشک است. این شهر تابستانهای معتدل، بسیار خشک و کمباران و زمستانهای سرد و طولانی دارد.
میانگین بیشترین دمای تبریز در تیرماه، گرمترین ماه سال، به ۲۵ درجهی سانتیگراد میرسد و در دیماه، سردترین ماه سال، متوسط دما ۲- درجهی سانتیگراد است.
میانگین بارندگی سالیانه در تبریز حدود ۳۳۰ میلیمتر است که عدد کوچکیست و بیشترین بارندگی با ۱۲۱ میلیمتر در فصل بهار اتفاق میافتد.
فصل یخبندان از اوایل ماه آذر آغاز میشود و تا اواخر ماه فروردین ادامه پیدا میکند. تعداد روزهای یخبندان تبریز در طول سال، بهطور میانگین به ۱۰۸ روز هم میرسد.
حقایقی جالب درباره تبریز
- مهمترین لقب و عنوانی که به تبریز داده شده، شهر اولینهاست.
- این شهر به دلیل وجود امکاناتی مانند اولین مدرسه کرولالها -ساخته شده توسط جبارباغچهبان-، اولین کودکستان و مدرسه به سبک نوین، اولین اتاق تجارت در سال 1285، اولین سینما و کتابخانه عمومی، تالیف اولین ترجمه، نمایشنامه تئاتر، اولین روزنامهنگاری ملی، برپاداشتن اولین مرکز تلفن، چاپخانه، برج آتشنشانی، بلدیه و نظمیه و نخستین پایگاه لرزهنگاری به این عنوان مشهور شده است.
- تبریز برای قالی و فرشهای بیهمتا و دستبافت خود از سوی شورای جهانی صنایع دستی، عنوان “شهر جهانی بافت فرش” را دریافت کرده است.
- دانشگاه سراسری تبریز دومین دانشگاه قدیمی ایران بعد از دانشگاه تهران است که قدمت تاسیس آن به سال 1325 باز میگردد.
- تبریز در ادوار مختلف تاریخ مانند دوران حکمرانی اتابکان، خوارزمشاهیان، ایلخانان، جلایریان، قراقویونلوها، آق قویونلوها و صفویان (در تمام دوران پادشاهی این سلسلهها یا مقاطعی از زمان فرمانروایی آنها) پایتخت ایران بوده است. همچنین در زمان سلطنت قاجاریه در کشورمان، تبریز به عنوان شهر ولیعهدنشین انتخاب شده بود.
- از حقایق جالبی که در مورد تبریز بر سر زبانهاست میتوان به شهرت “شهر بدون گدا” و “امنترین کلان شهر” ایران اشاره کرد. از دیگر نکات جالب در سفر به تبریز، تمیزی فوقالعاده آن است که نامش را در میان دیگر شهرهای ایران متمایز میکند.
- تبریز با داشتن 17 موزه متنوع در زمینههای مختلف بعد از تهران به عنوان دومین شهر موزهای ایران لقب گرفته است.
- نمیتوان نامی از تبریز به میان آورد، اما مشاهیر و فرهیختگان پر تعداد آن را از یاد برد؛ افرادی که در طول تاریخ، در این شهر رشد و افتخارات فراوانی را نصیب تبریز و ایران کردهاند.
- از جمله این مشاهیر میتوان از تاج الدین علیشاه جیلانی، پروین اعتصامی، استاد محمد حسین شهریار، علامه امینی صاحب کتاب گرانقدر الغدیر، علامه محمد تقی جعفری، علامه محمد حسین طباطبایی فیلسوف معاصر، شیخ محمود شبستری، ستارخان، باقرخان، اوحدی مراغهای، صائب تبریزی شاعر توانا، جبار باغچه بان، صمد بهرنگی نویسنده محبوب، میرزا حسن رشدیه بنیانگذار آموزش نوین در ایران، عظیم قیچیساز کوهنورد فاتح اورست و بسیاری دیگر نام برد.
اطلاعات گردشگری تبریز
آداب و رسوم تبریز
سنت شاه حسین گویان یا شاخسی واخسی: شاخسی واخسی کوتاه شده عبارت “شاه حسین” و معروفترین آداب عزاداری مردم تبریز به شمار میرود.
در این مراسم عزاداران نوعی چوب مخصوص به دست میگیرند و آن را از فرق سر تا زمین حرکت میدهند. زمانی که چوب به زمین نزدیک شد همه با صدایی بلند ندای شاخسی (شاه حسین) سر میدهند و زمانی که چوب به سر نزدیک میشود با گفتن واخسی (وای حسین) عزاداری میکنند.
پخت خشیل: غذای محلی مردم آذربایجان در شب یلدا که با گندم، شکر و کره پخته میشود. پلو نشانهای از سفیدبختی است.
فرستادن خوانچه: در اعیاد مختلف مانند یلدا، عید نوروز، چهارشنبهسوری بزرگترها به خانه عروس یا داماد تازه نامزد کرده طبق کوچکی از میوه، شیرینی یا جهاز عروسی میدهند.
قرار دادن آب چهل یاسین بر سفره هفت سین: به آبی که روحانی یا فرد مقدس به وسیله چهل یاسینی که بر آن خوانده میشود متبرک میسازد، آب چهل یاسین گفته میشود.
در میان تمام سنتها و میراث فرهنگی زیبای آذری و ترکی، موسیقی عاشیق و رقص آذری جایگاه والایی دارند و غنای فرهنگی این بخش از سرزمینمان را به نمایش میگذارند.
شمع گردانی در عزاداریهای ایام محرم، بئل باغلاماق (بستن کمر عروس) در روز عروسی، سمنوپزی در شب عید نوروز و … گوشه کوچکی از آداب و رسوم و فرهنگ مردم تبریز و آذربایجان است.
