نکته های ضروری اکوتوریسم
طبعیت‌‌گردی، بوم‌گردشگری یا اکوتوریسم نوع تازه‌ای از سفر است که در آن گردشگران با هدف سودرسانی به محیط زیست و جوامع محلی به منطقه‌های بکر طبیعی سفر می‌کنند.
در این سفر گردشگران در قبال طبیعت مسئولیت‌پذیرند و تلاش می‌کنند تا کمترین میزان آسیب را به محیط زیست برسانند.
اگر منطقه‌ای که گردشگران به آن سفر می‌کنند ساکنان محلی داشته باشد آنها با خریدن محصولات و صنایع دستی از محلی‌ها و استفاده از اقامتگاه‌های بوم‌گردی شان به رونق اقتصادی منطقه کمک می‌کنند.
در این متن با نکته های ضروری اکتوریسم آشنا میشوید.
تاریخچه اکوتوریسم
درباره تاریخچه اکوتوریسم یا طبیعت‌گردی نظرهای متفاوتی وجود دارد.
برخی می‌گویند که این واژه برای اولین بار توسط نیک هتزر، طبیعت‌گرد و ماجراجو، برای تشریح روابط بین گردشگری، محیط زیست و مسائل فرهنگی در دهه ۶۰ میلادی به کار برده شد و بعضی دیگر معتقدند که هکتور سبایوس، فعال حوزه طبیعت‌گردی، اولین کسی بود که در دهه ۸۰ میلادی از کلمه اکوتوریسم استفاده کرد.
طبق تعریف سبایوس بوم‌گردشگری سفری است که به‌منظور مطالعه، تحسين و تماشای منظره‌های طبيعي و مشاهده گياهان و جانوران و آشنايی با ويژگی‌های فرهنگی جوامع محلی انجام می‌شود.
انواع طبعیت‌‌گردی
همان طور که در قسمت بالا نوشته‌ایم طبیعت‌گردی سفری است که با اهدافی خاص انجام می‌شود اما نوع مقصد است که این سفرها را از یکدیگر متمایز می‌کند.
گونه‌های مختلف طبیعت‌گردی عبارت‌اند از کوهنوردی، غارنوردی، دامنه‌نوردی، بیابان‌گردی، جنگلنوردی و طبیعت‌درمانی.
همه این سفرها زیرمجموعه طبیعت‌گردی به حساب می‌آیند که با توجه به نوع مقصد، آب‌وهوا، پوشش گیاهی و جانوری‌شان با یکدیگر متفاوت‌اند و برای سفر کردن به هر کدام باید به نکات خاصی توجه کنیم.
مثلاً وسایل و لباس‌هایی که با خود به جنگلنوردی می‌بریم با لوازمی که برای رفتن به بیابان‌گردی استفاده می‌کنیم خیلی فرق دارند.
فصل‌ها هم در انتخاب نوع طبیعت‌گردی تأثیرگذارند، احتمالاً هیچ‌یک از ما اواسط فصل تابستان را برای رفتن به کویر انتخاب نمی‌کنیم!
لوازمی که در اکوتوریسم به آنها نیاز دارید
برای انتخاب لباس و کفش باید به نوع مقصدتان، وضعیت آب‌وهوایی و فصلی که در آن سفر می‌کنید توجه کنید.
اما تعدادی وسیله وجود دارند که شما در هر شرایطی باید آنها را در کوله خود داشته باشید:
- قطب‌نما و نقشه
- چادر
- کیسه‌خواب
- دستگاه یا قرص تصفیه‌کننده آب
- جعبه کمک‌های اولیه
- کیسه زباله
- قمقمه
- مواد غذایی خشک
- چراغ‌قوه
- کبریت یا فندک
- عینک آفتابی
- کرم ضدآفتاب
یادتان باشد در صورتی که قرار است صخره‌نوردی یا کوهنوردی کنید باید لوازم مخصوص آنها را همراه خود داشته باشید
چرا باید طبیعت‌گردی کنیم؟
طبیعت‌گردی از آن دسته سفرهایی است که برای ما فایده‌های زیادی دارد.
در زندگی شهری ارتباط ما با طبیعت بسیار کم و شاید رو به پایان است و این موضوع تأثیر مثبتی بر روی زندگی و خلق‌وخوی ما نمی‌گذارد.
زمانی که انسان با محیط طبیعی ارتباط مستقیمی داشته باشد از آن انرژی می‌گیرد، در هوایی پاک نفس می‌کشد، احساساتش سرزنده باقی می‌مانند، آرامش را تجربه می‌کند و به طور کلی سلامت جسمانی و روانی‌اش افزایش پیدا می‌کند.
چگونه می‌توانیم با سفر رفتن برای طبیعت مفید باشیم؟
اگر در سفر طبیعت‌گردی‌مان اثری از خود به جا نگذاریم و به محیط اطرافمان آسیب نرسانیم، زباله‌هایی که روی زمین ریخته شده را جمع کنیم، شاخه‌های درخت‌ها را قطع نکنیم، روی باقی‌مانده آتشی که قبلاً روشن شده آتش را برپا کنیم و قبل از ترک کردن محل از خاموش شدن آن مطمئن شویم، از جاذبه‌های طبیعی فقط بازدید کنیم و اجزاء آنها را به‌عنوان سوغات به شهر خود نیاوریم، در صورت وجود مردم بومی محصولات آنها را بخریم و از متروکه شدن منطقه جلوگیری کنیم می‌توانیم کمک کوچکی به طبیعت کرده باشیم.
هر ساله تعداد زیادی از گردشگران به منظور بازدید از جاذبه های طبیعی مسافرت می کنند.
از میان این تعداد انبوه از گردشگران، تعدادی از آنها سفری مسئولانه به دامان طبیعت دارند و تجربه های خود را با حفاظت و آموزش همراه می کنند.
آنها سعی می کنند کمترین آسیب را به محیط زیست وارد کنند.
اکوتوریسم در میان گونه‌های مختلف گردشگری از جایگاه ویژه و رشد قابل توجهی برخوردار است و در دو دهه اخیر شاهد گسترش سریع فعالیت‌های اکوتوریستی در سراسر جهان بوده‌ایم و انتظار می‌رود بر شدت این گسترش نیز افزوده شود.
به لحاظ اثرات مثبتی که اکوتوریسم در زمینه محافظت از محیط طبیعی و در اقتصاد بسیاری از کشورها دارد، سازمان ملل متحد تصمیم گرفت که سال ۲۰۰۲ میلادی را به عنوان سال بین‌المللی اکوتوریسم اعلام کند و کمیسیون توسعه پایدار این سازمان (UNEP) و سازمان جهانی گردشگری را موظف به انجام فعالیت‌هایی در این سال ساخت.
هدف از این کار، مرور مجدد تجربیات گذشته در زمینه اکوتوریسم و تشخیص و ترویج انواع اکوتوریسم که در آنها از اکوسیستم های در معرض خطر حفاظت می‌شود، سهیم کردن جوامع محلی در منافع حاصل از توسعه اکوتوریسم و احترام به فرهنگ‌های بومی است.
