مدرسه الغ بیگ سمرقند
دوران تیموری یکی از درخشان‌ترین دوره‌های تاریخی ازبکستان است. دوره‌ای که از آن آثار تاریخی زیادی بر جای مانده است و ازبک‌ها به آن افتخار می‌کنند.
یکی از معروف‌ترین دیدنی‌های ازبکستان مدرسه الغ بیگ سمرقند است. الغ بیگ نوه تیمور که خود پادشاه بود به رشد علم و هنر توجهی ویژه داشت،
در علم ستاره‌شناسی و ریاضی تبحر داشت و در عین اینکه اهل شاعری بود دقیق‌ترین تقویم اسلامی را در کتابش با نام زیج الغ بیگ تهیه کرده بود.
او که به گسترش دانش علاقه‌ای ویژه داشت دستور ساخت سه مدرسه در شهرهای بخارا، سمرقند و غجدوان را داد. مدرسه الغ بیگ که یکی از این سه مدرسه به شمار می‌رود در سمرقند قرار گرفته است.
معمار مدرسه الغ بیگ به نام اسماعیل بن طاهر بن محمود اصفهانی آن را بسیار ساده در دو طبقه به سبک معماری آذری طراحی کرد،
به گونه‌ای که جهات ساختمان بر جهات اصلی منطبق باشد.
اولین چیزی که در هنگام ورود به این مدرسه نظرتان را جلب می‌کند نمای ورودی آن است.
راهروهایی در قسمت ورودی قرار گرفته که به اتاق‌هایی در سطح همکف راه دارند. در هر گوشه از نما برج‌هایی دایره‌مانند ساخته شده که ارتفاعشان تنها تا طبقه فوقانی است.
برج‌هایی که به علت ارتفاع اندکشان احتمالا برای کاربرد مناره ساخته نشده بودند.
پس از گذشتن از ورودی به دهلیزی مربعی خواهید رسید. دهلیزی که به ایوانی رو به حیاط منتهی می‌شود و به اتاق‌های مجاور راه دارد.
قسمت‌هایی به عنوان شاه‌نشین در این اتاق‌ها وجود دارد که احتمالا به عنوان محل استقرار طلاب مورد استفاده قرار می‌گرفتند.
یک مسجد و یک تالار وعظ نیز در این مدرسه وجود دارد که با کاشی‌کاری و دیگر تزئینات جذاب مسافران تور ازبکستان را به خود جذب می‌کند.
مدرسه الغ بیگ در میدان ریگستان سمرقند و نزدیک به دو مدرسه تاریخی دیگر یعنی مدرسه شیردار و مدرسه طلاکاری واقع شده است که همگی امروزه به عنوان دیدنی‌های ازبکستان و شهر تاریخی سمرقند به شمار می‌آیند.
اگر دوست دارید سری به کهن سرزمین ازبکستان، سرزمین خوارزم و سمرقند و بخارا داشته باشید با تور ازبکستان شاهزاده رزرو همراه باشید و یا رزرو هتل خود را به کارشناسان حرفه‌ای ما بسپارید.
تاریخچه ساخت مدرسه الغ بیگ در ازبکستان
الغ بیگ نوه تیمور لنگ و از حاکمان علم دوست زمان خود بوده است و از او آثار و ابنیه زیادی در سمرقند به یادگار مانده است.
مدرسه Madrase یکی از بناهای یادبود در سمرقند می باشد که توسط شخص الغ بیگ جهت ترویج آموزش اسلامی ساخته شده است.
یکی دیگر از بناهایی که به دستور مستقیم الغ بیگ در سمرقند ساخته شده رصدخانه معروف این شهر می باشد. تاریخ ساخت این بنای مجلل و زیبا نیز به سال های 1417 الی 1421 برمی گردد زمانی الغ بیک خود در مسند قدرت قرار داشت.
در زیر نمای جلویی از مدرسه الغ بیگ در ازبکستان را مشاهده می کنید:
اگرچه برخی از محققان معتقدند که مدرسه الغ بیگ در ازبکستان (Ulugbek medressa in Uzbekistan) دقیقا کارکردی مثل دانشگاه های امروزی داشته است اما برخی دیگر معتقدند که با توجه به تمرکز اساتید این مدرسه بر روی تعالیم اسلامی این مدرسه شبیه یک مدرسه دینی عمل می کرده است.
اما واقعیت این است که در مدرسه الغ بیگ فراگیران علاوه بر دروس اسلامی همچنین با مبانی علومی مثل ریاضیات، هندسه و نجوم نیز آشنا می شده اند.
معماری مدرسه الغ بیگ در ازبکستان
این بنای تاریخی دارای یک پلان مستطیلی است که اندازه و ابعاد آن 56 در 81 متر بوده و یک مناره 33 متری در هر دو گوشه بنا دارد.
هر سمت این بنا شامل بلوک هایی با دو طبقه می باشد که حیاطی بزرگ آن را دربر گرفته است.
ورودی بنا از 3 ایوان متوالی ساخته شده است. ایوان بیرونی آن رو به میدان ریگستان بوده و دارای پیش طاق 35 فوتی بزرگ می باشد که دو سوم سمت مدرسه را اشغال می کند.
همچنین ایوان بیرونی کتیبه ای دارد که بر روی آن چنین نوشته شده است که این نمای زیبا ارتفاعی دارد که دو برابر ارتفاع آسمان بوده و وزنی دارد که سنگین تر از چرخش زمین است.
اما ابعاد حیاط این مجموعه در حدود 30 در 40 متر بوده و با یک گالری دو طبقه ای به همراه ورودی هایی با 50 حجره احاطه شده است. تصویری از حیاط مدرسه الغ بیک در ازبکستان را مشاهده می کنید:
در مرکز هر یک از گالری های حیاط نیز یک ایوان وجود دارد. همچنین در هر گوشه از حیاط نیز یک درس خانه یا همان کلاس وجود دارد که با گنبدی پوشیده شده است.
این اتاق ها به مسجد در غرب و ایوان اصلی در شرق راه دارد. همان طوری که در تصویر بالا هم مشاهده شد در طراحی نمای بیرونی این بنا از آجر کاری ها و کاشی های مرمری به رنگ سفید، آبی روشن و نیز کاشی های نقش دار استفاده شده است.
